در دنیای کسب و کارهای امروزی، اصطلاحات مدیریتی مختلفی به گوش می‌رسد که گاه مترادف به نظر می‌رسند و گاه تفاوت‌های ظریفی دارند. دو عنوانی که در این میان سردرگمی را بیشتر می‌کنند، مدیر عامل و مدیر اجرایی هستند. در این مقاله از مجله اقیانوس آبی به بررسی موشکافانهٔ این دو مقام و تفاوت مدیر اجرایی و مدیر عامل می‌پردازیم.
کسب و کار آسانتر نمی شود، تو باید حرفه ای تر بشی!
مروری بر جایگاه مدیر عامل
مدیر عامل (CEO) به عنوان فرمانده کل سازمان شناخته می‌شود. این فرد عالی‌ترین مقام اجرایی بوده و مسئولیت هدایت و رهبری کلیهٔ ابعاد یک شرکت یا موسسه را بر عهده دارد. مدیر عامل از سوی هیئت مدیره انتخاب می‌شود و به طور مستقیم به آنها پاسخگو است. وظایف و تعهدات متعددی بر عهدهٔ مدیر عامل است که از جملهٔ آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعیین چشم‌انداز و استراتژی بلندمدت سازمان: مدیر عامل باید مسیری روشن برای آیندهٔ شرکت ترسیم کند و با ایجاد یک چشم‌انداز واحد، تمامی ارکان سازمان را به سوی اهداف مشترک هدایت نماید.
- تصمیم‌گیری‌های کلیدی: مدیر عامل در راس هرم قدرت قرار دارد و باید در موقعیت‌های حساس، تصمیمات سرنوشت‌ساز و راهبردی اتخاذ کند.
- مدیریت منابع و تخصیص بودجه: مدیر عامل به طور هوشمندانه منابع مالی و انسانی سازمان را مدیریت می‌کند و آنها را در راستای رسیدن به اهداف سازمانی به کار می‌گیرد.
- ارتباط با ذینفعان: مدیر عامل به عنوان سخنگوی سازمان، با ذینفعان مختلف اعم از سهامداران، مشتریان، کارکنان و جامعه ارتباط برقرار می‌کند و منافع آنها را در نظر می‌گیرد.
- ایجاد انگیزه و رهبری کارکنان: مدیر عامل باید با ایجاد انگیزه و فضایی پویا، کارکنان را به تلاش و نوآوری ترغیب کند و تعهد آنها را به سازمان افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: تفاوت مدیر کل با مدیر عامل
بررسی نقش مدیر اجرایی
مدیر اجرایی (Executive Director) نیز نقشی کلیدی در ساختار سازمانی ایفا می‌کند. او به عنوان مجری برنامه‌ها و سیاست‌های مصوب عمل کرده و وظایف محوله را به نحو احسن انجام می‌دهد. مدیر اجرایی معمولا توسط مدیر عامل انتخاب می‌شود و به او گزارش می‌دهد. شرح وظایف مدیر اجرایی را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:
- مدیریت عملیات روزانه: مدیر اجرایی بر جریان امور روزمرهٔ سازمان نظارت دارد و مسئولیت حسن انجام وظایف در تمامی بخش‌ها را بر عهده دارد.
- اجرای استراتژی‌های تدوین شده: مدیر اجرایی برنامه‌ها و استراتژی‌های ترسیم شده توسط مدیر عامل را عملیاتی می کند و برای تحقق آنها تلاش می‌کند.
- مدیریت و هدایت تیم‌های اجرایی: مدیر اجرایی رهبری تیم‌های مختلف را در دست دارد و وظایف و مسئولیت‌های هر یک را به طور شفاف تعیین می‌کند.
- ارائه گزارش عملکرد: مدیر اجرایی به طور منظم به مدیر عامل و سایر ذینفعان کلیدی، گزارش عملکرد خود و زیرمجموعه‌اش را ارائه می‌دهد.
- شناسایی و حل چالش‌ها: مدیر اجرایی در مسیر اجرای برنامه‌ها با چالش‌های مختلفی روبرو می‌شود و باید با تدبیر و خلاقیت، آنها را رفع کند.
تفاوت مدیر اجرایی و مدیر عامل در یک نگاه
با وجود اشتراکات وظایف و تعهدات، تفاوت‌های کلیدی نیز میان مدیر عامل و مدیر اجرایی وجود دارد که در ادامه به برخی از این تفاوت های مدیر اجرایی و مدیر عامل اشاره می‌کنیم:
| عنوان | شرح وظایف | حقوق و مزایا | مهارت‌ها | سابقه و تجربه | گزارش دهی |
|---|---|---|---|---|---|
| مدیر عامل (CEO) | رهبری و هدایت کلان سازمان | – بالاترین سطح حقوق و مزایا در شرکت – بسته‌های تشویقی و پاداش های خاص – امکان استفاده از مزایای رفاهی لوکس | -مهارت‌های رهبری و استراتژیک استثنایی – تفکر خلاق و نوآورانه در سطح بالا – هوشمندی عاطفی و توانایی ایجاد انگیزه در دیگران – قدرت تصمیم گیری قاطع در شرایط پیچیده – مهارت‌های ارتباطی و سخنرانی قوی – درک عمیق از صنعت و بازار هدف – توانایی ایجاد روابط و ائتلاف های استراتژیک | حداقل ۱۵ سال تجربه در سطوح مدیریتی ارشد – سابقه اثبات شده در هدایت و رهبری سازمان های بزرگ و پیچیده – تجربه کار با هیئت مدیره و ذینفعان کلیدی | هیئت مدیره |
| مدیر اجرایی (COO) | مدیریت و اجرای عملیات روزانه سازمان | – حقوق و مزایای بالا – بسته های تشویقی و پاداش های مرتبط با عملکرد – امکان استفاده از مزایای رفاهی مناسب | – مهارت‌های مدیریتی و سازمانی قوی – توانایی برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل عملیات پیچیده – مهارت‌های حل مسئله و تصمیم گیری قاطع – توجه به جزئیات و دقت بالا در اجرا – توانایی کار با تیم های مختلف و ایجاد انگیزه در آنها – آشنایی با دانش و فناوری مرتبط با حوزه فعالیت سازمان | – حداقل ۱۰ سال تجربه در مدیریت عملیات – سابقه اثبات شده در اجرای استراتژی های کلان و دستیابی به اهداف سازمانی – تجربه کار با مدیران ارشد و ذینفعان داخلی | مدیر عامل |
بیشتر بخوانید: مدیر عامل یا CEO کیست؟ وظایف و ویژگی‌های مدیر ارشد اجرایی
تفاوت‌های کلیدی در شرح وظایف:
- مدیر عامل: تمرکز بر چشم انداز بلندمدت، استراتژی کلی، رهبری و هدایت کلان سازمان.
- مدیر اجرایی: تمرکز بر عملیات روزمره، اجرای استراتژی‌های مصوب، مدیریت و نظارت بر تیم‌های عملیاتی.
تفاوت‌های کلیدی در حقوق و مزایا:
- مدیر عامل: بالاترین سطح حقوق و مزایا، بسته‌های تشویقی و پاداش‌های خاص، امکان استفاده از مزایای رفاهی لوکس.
- مدیر اجرایی: حقوق و مزایای بالا، بسته‌های تشویقی و پاداش‌های مرتبط با عملکرد، امکان استفاده از مزایای رفاهی مناسب.
تفاوت‌های کلیدی در مهارت‌ها:
- مدیر عامل: مهارت‌های رهبری و استراتژیک استثنایی، تفکر خلاق و نوآورانه، هوشمندی عاطفی، قدرت تصمیم‌گیری قاطع، مهارت‌های ارتباطی قوی، درک عمیق از صنعت و بازار هدف، توانایی ایجاد روابط و ائتلاف‌های استراتژیک.
- مدیر اجرایی: مهارت‌های مدیریتی و سازمانی قوی، توانایی برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل عملیات پیچیده، مهارت‌های حل مسئله و تصمیم گیری قاطع، توجه به جزئیات و دقت بالا در اجرا، توانایی کار با تیم‌های مختلف و ایجاد انگیزه در آنها، آشنایی با دانش و فناوری مرتبط با حوزه فعالیت سازمان.
تفاوت‌های کلیدی در سابقه و تجربه:
- مدیر عامل: حداقل ۱۵ سال تجربه در سطوح مدیریتی ارشد، سابقه اثبات شده در هدایت و رهبری سازمان های بزرگ و پیچیده، تجربه کار با هیئت مدیره و ذینفعان کلیدی.
- مدیر اجرایی: حداقل ۱۰ سال تجربه در مدیریت عملیات، سابقه اثبات شده در اجرای استراتژی‌های کلان و دستیابی به اهداف سازمانی، تجربه کار با مدیران ارشد و ذینفعان داخلی.
تفاوت های کلیدی در گزارش دهی:
- مدیر عامل: به طور مستقیم به هیئت مدیره گزارش می‌دهد.
- مدیر اجرایی: به طور مستقیم به مدیر عامل گزارش می‌دهد.
تفاوت‌های مهارتی مدیر عامل و مدیر اجرایی
برای موفقیت در هر دو مقام مدیر عاملی و مدیر اجرایی، به مجموعه‌ای از مهارت‌های کلیدی نیاز است. با این حال، برخی از این مهارت‌ها در هر دو نقش از اهمیت بیشتری برخوردارند:
مهارت‌های مورد نیاز مدیر عامل:
- رهبری: مدیر عامل باید یک رهبر توانمند و الهام‌بخش باشد تا بتواند کارکنان را به سوی اهداف مشترک هدایت کند.
- تفکر استراتژیک: توانایی تحلیل شرایط، پیش‌بینی آینده و تدوین استراتژی‌های بلندمدت از الزامات مدیر عاملی است.
- تصمیم‌گیری: مدیر عامل باید در شرایط بحرانی و مبهم، با قاطعیت و شجاعت تصمیم‌گیری کند.
- ارتباطات: برقراری ارتباط موثر با ذینفعان مختلف، از جمله سهامداران، مشتریان، کارکنان و جامعه، برای مدیر عامل حائز اهمیت است.
- چشم‌انداز: مدیر عامل باید چشم‌اندازی روشن از آیندهٔ سازمان داشته باشد و آن را به طور واضح به دیگران القا کند.
مهارت‌های مورد نیاز مدیر اجرایی:
- مدیریت عملیاتی: مدیر اجرایی باید توانایی برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل فعالیت‌های روزمرهٔ سازمان را داشته باشد.
- حل مسئله: شناسایی چالش‌ها، تحلیل آنها و ارائه راه‌حل‌های خلاقانه از وظایف کلیدی مدیر اجرایی است.
- مدیریت زمان: مدیر اجرایی باید با برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت زمان، وظایف متعدد خود را به نحو احسن انجام دهد.
- کار تیمی: ایجاد روحیه همکاری و تعامل در میان اعضای تیم، برای پیشبرد اهداف سازمانی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- مهارت‌های فنی: آشنایی با دانش و فناوری مرتبط با حوزهٔ فعالیت سازمان برای مدیر اجرایی مفید خواهد بود.
نتیجه‌گیری
مدیر عامل و مدیر اجرایی هر دو نقش‌های حیاتی در ساختار سازمانی ایفا می‌کنند. مدیر عامل به عنوان سکاندار کشتی، مسیر حرکت سازمان را تعیین می‌کند و مدیر اجرایی به عنوان مجری ماهر، سکانس‌های این مسیر را به درستی اجرا می‌کند. موفقیت هر یک از این دو مقام، در گرو درک درست وظایف و تعهدات، ارتقای مهارت‌های کلیدی و همکاری صمیمانه با یکدیگر است.
دوره آموزشی پرورش مدیر عامل حرفه‌ای کاپیتان:
گروه اقیانوس آبی با درک نیازهای روزافزون سازمان‌ها به مدیران توانمند، دوره آموزش مدیر عامل حرفه‌ای کاپیتان را برگزار می‌کند. در این دوره، با بهره‌گیری از مجرب‌ترین اساتید و به‌کارگیری نوین‌ترین متدهای آموزشی، به شما کمک می‌کنیم تا مهارت‌های رهبری، تفکر استراتژیک، تصمیم‌گیری و سایر توانایی‌های مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک مدیر عامل موفق را ارتقا دهید.
با شرکت در دوره کاپیتان، گامی بلند در جهت ارتقای جایگاه شغلی و رهبری سازمانی خود بردارید.
