اهمیت چرخه عمر محصول در قیمت گذاری

برای اینکه بتوانید در بازار بمانید و فروش بیشتری داشته باشید، باید چرخه عمر محصول خود را زیر نظر داشته و همواره یک محصول جدید داشته باشید. چرخه عمر محصول Product Life Cycle  یکی از موارد مهم در مبحث قیمت گذاری است و اشتباهی که کسب و کارهای غیر حرفه ای انجام می دهند این است که اغلب به آن توجهی ندارن، پس در ابتدا بازارشان اوج می گیرد و نهایتا در همان اوج نابود می شوند. 

یک جمله معروف می گوید:” موفقیت های امروز دشمن موفقیت های فردا است.” صرفا به این فکر نکنید که امروز موفق هستید. توجه داشته باشید که ده سال بعد محصول دیگری جایگزین محصول شما نشده و محصول شما کم کم به مرحله مرگ نرسد. پس در این مطلب با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد اهمیت چرخه عمر محصول و استفاده از ان اطلاعت کسب و کنید.

برای دانلود رایگان چرخه عمر محصول+pdf ، ایمیل خود را در فرم بالای مقاله وارد کنید. در این مقاله از مجله اقیانوس آبی در مورد چرخه عمر محصول به سوالات زیر پاسخ می دهیم:

1. plc چیست و چرا در قیمت محصول موثر است؟
2. در هر مرحله از چرخه عمر محصول چه اتفاقی می افتد؟
3. مدت زمان عمر محصول چقدر است؟
4. در هر مرحله از چرخه عمر محصول چه باید کرد تا فروش آن تضمین شود؟

plc چیست ؟

plc مخفف چیست؟ plc مخفف کلمه Product Life Cycle و به معنای چرخه عمر محصول است. محصول مانند یک انسان است. یعنی ابتدا به دنیا می آید و در واقع به عنوان یک محصول جدید به بازار معرفی می شود. آن محصول رشد پیدا می کند، بازار کم کم این محصول را می شناسد، کم کم حجم سفارش این محصول زیاد می شود، به مرحله بلوغ خود می رسد و تقریبا می توانیم آن محصول را همه جا ببینیم. بعد از مرحله بلوغ، محصول وارد مرحله مرگ شده و کم کم نابود می شود.

چرخه عمر محصول یا PLC چهار مرحله دارد:

1. معرفی یا تولد
2. رشد
3. بلوغ
4. افول یا مرگ

مثال برای چرخه عمر محصول

برای مثال چرخه عمر محصول در دنیای موبایل می توان به مورد زیر اشاره کرد: زمانی موبایل سونی اریکسون به بازار آمده بود. مدل 750K در مرحله معرفی بود و یک محصول خاص به شمار می آمد. کم کم این محصول رشد کرد و حجم بیشتری از بازار این محصول را شناخت. به جایی رسید که شما این گوشی را در دست بسیاری از افراد می دیدید. در نهایت هم این محصول به مرحله افول یا مرگ خود رسید و کم کم از دور بازار خارج شد.

بیشتر بخوانید: بازاریابی محصولات چگونه انجام می شود؟

در هر مرحله از چرخه عمر محصول چه اتفاقی می افتد؟

در ادامه این مطلب گروه اقیانوس آبی اتفاقاتی که در هر مرحله از چرخه عمر محصول می‌افتد آورده شده است:

۱. مرحله تولد و معرفی محصول در plc

در اولین مرحله از چرخه عمر محصول سرمایه گذاری انجام می شود و ایده های جدید در مورد محصول ارائه و آزمایش می شود. سپس فروش شروع شده و با سرعت کندی افزایش می یابد. در این مرحله چون محصول جدید است رقابت بسیار ضعیف است. هم چنین تقاضایی از سمت بازار وجود ندارد، پس باید مصرف کننده با تبلیغات شما از وجود محصول آگاه شده و به استفاده از محصول ترغیب شوند.

۲. مرحله رشد محصول در plc

درمرحله دوم از چرخه عمر محصول، هزینه ها کاهش یافته و فروش افزایش می یابد. در این مرحله سودآوری و اگاهی از برند ایجاد می شود و رقابت نیز همزمان افزایش می یابد. در این مرحله رقبا سعی می کنند با کاهش قیمت، مشتری را به سمت خود بکشند.

بیشتر بخوانید: اشتباهات رایج در قیمت گذاری محصولات

۳. مرحله بلوغ محصول در plc

درمرحله سوم از چرخه عمر محصول، بازار از محصول اشباع می شود و حداکثر فروش را داریم. در این زمان است که رقبای جدیدی وارد بازار می شوند و قیمت ها به خاطر افزایش تعداد محصول رقبا کاهش می یابد. در این مرحله باید با ایجاد تمایز و تنوع در محصولات سهم بازار خود را حفظ کنید. سودآوری در این مرحله کم است.

۴. مرحله افول محصول در plc

در مرحله افول چرخه عمر محصول، چون مقیاس اقتصادی زیاد شده، هزینه ها هم دوباره زیاد می شوند. فروش کم شده و قیمت و سوددهی هم همچنان در حال کاهش است.

قیمت گذاری در مراحل مختلف چرخه عمر محصول

چرخه عمر محصول ابزار مهمی برای بازاریابان، مدیران و طراحان محصول است. زیرا برای پروموت و ارائه محصول، گرفتن سهم بازار، انتخاب رسانه برای کمپین تبلیغاتی، شیوه ترویج و مهم تر از همه قیمت محصول اطلاعات زیادی را در اختیار آن ها قرار می دهد.

1. قیمت گذاری در مرحله معرفی به بازار: استراتژی قیمت گذاری کره گیری یا نفوذ در بازار
2. تعیین قیمت محصول در مرحله رشد: کاهش قیمت برای افزایش سهم بازار
3. قیمت محصول در مرحله بلوغ: قیمت گذاری رقابتی
4. قیمت گذاری در مرحله افول: کاهش بیشتر قیمت

مدت زمان چرخه عمر یک محصول چقدر است؟

مدت زمان چرخه عمر محصول بستگی به نوع آن دارد. برخی از محصولات خیلی دیر به مرحله مرگ می رسند. مثلا نوعی از آجر را در نظر بگیرید. این آجر ممکن است چند سال در مرحله معرفی باشد، کم کم رشد کند و سالیان سال در مرحله بلوغ بماند و بسیاری از مشتریان از آن استفاده کنند. در نهایت هم خیلی دیرتر به مرحله مرگ برسد.

اما بعضی دیگر از محصولات خیلی سریع چرخه عمرشان را طی می‌کنند. به خصوص محصولاتی که در زمینه IT و فناوری اطلاعات هستند. برای مثال یک تلفن همراه ممکن است یک ماه در مرحله معرفی باشد، چند ماه در مرحله رشد و سپس بلوغ باشد، اما سال بعد دیگر خیلی طرفدار ندارد و به مرحله افول وارد می شود.

بیشتر بخوانید: راهنمای راه اندازی کسب و کار جدید

محصول جدید، راز موفقیت و بقای کسب و کار

اکثر شرکت های موفق برای هر مرحله از چرخه عمر محصول plc، محصول خاص خودشان را دارند. خیلی از کسب و کار ها نیز وجود دارند که محصولاتشان فقط در مرحله بلوغ یا مرگ قرار دارد، یعنی در اوج بازار خود هستند و بعد از چند سال که محصول در مرحله افول قرار می گیرد متوجه می شوند که هیچ محصولی نداشتند که در مرحله معرفی باشد.

در این زمان محصولی که در اوج بود وارد فاز مرگ شده و دیگر محصول خاص و متمایزی نسبت به رقیبانشان ندارند و در بازار پرقابت جایگاه خود را کم کم از دست می دهند.

حواستان باشد که اگر کسب و کار شما مرتبا برای مراحل مختلف خود محصولی نداشته باشد، آنوقت کسب و کارتان نیز همراه با محصولتان رو به مرحله مرگ می رود.

برای مثال چرخه عمر محصول تلویزیون را در نظر بگیرید. تلویزیون‌های پلاسما وارد بازار شدند، رشد کردند، به مرحله بلوغ و سپس مرگ خود رسیدند. در آن زمانی که تلویزیون‌های پلاسما در زمان مرگ خود بودند، تلویزیون‌های ال سی دی در مرحله بلوغ خود بودند، تلویزیون‌های ال ای دی در مرحله رشد و تلویزیون‌های منحنی در مرحله معرفی بودند.

می بینید که شرکت ها دائما حواسشان هست که یک تلویزیون جدید معرفی کنند و می دانند که یک روزی محصول قبلی آن ها از چرخه بازار حذف می شود.

نتیجه گیری

چرخه عمر محصول که بیشتر با مخفف آن یعنی plc شناخته می شود، نشان می‌دهد که هر محصول از ابتدای معرفی به بازار تا ترک بازار از چه مراحلی عبور می‌کند. این عبور سطوح سود محصول را تغییر می‌دهد و باید استراتژی‌های مختلفی در تعیین قیمت آن به کار گرفته شود تا موفقیت مداوم محصول تضمین شود.