داشتن راهکار برای وصول مطالبات، یکی از حیاتی ترین اصول در قیمت گذاری و همچنین تسویه حساب کسب و کار هاست. این امر در کسب و کار هایی که فروش اعتباری دارند از اهمیت دو چندانی برخوردار است. داشتن مهارت و همچنین راهکار برای وصول مطالبات می تواند تاثیر مستقیم و چشمگیری در سود و زیان کسب و کار بگذارد.
همیشه گفته می شود که پیشگیری بهتر از درمان است و این موضوع در امور مدیریت کسب و کار نیز صادق است یعنی کسب و کار ها ابتدا باید اعتبار سنجی را ملاک کار خود برای فروش اعتباری و وصول مطالبات قرار دهند. این نکتهای است که ما همیشه در مشاورهها و آموزشهای مدیریت کسب و کار گروه اقیانوس آبی به مدیران گوشزد میکنیم.
در این مطلب به سوالات زیر پاسخ میدهیم:
- چرا وصول مطالبات به موقع، اینقدر اهمیت دارد؟
- چطور می توانم وصول مطالبات و تسویه حساب بهتر و منظم تری داشته باشم؟
تنها دو ساعت وقت بگذارید تا به خاطر بدحسابی مشتریانتان، ضرر نکنید!
وصول مطالبات یعنی چه؟
وصول مطالبات یعنی مطالبات معوق را از شخص بدهکار پس گرفته و اسنادی مثل چک و سفته را به پول نقد تبدیل کنیم. برای گرفتن پول از مشتریانی که فاکتورهای معوق خود را پرداخت نمی کنند، مشاغل کوچک باید با پیگیری مشتری از طریق ایمیل و تلفن یا صحبت مستقیم با بخش صورتحساب شرکت شروع کنند.
اگر تلاشهای شما هنوز بهای خدمات شما را دریافت نمیکند، استخدام نماینده یا مشورت با وکیل را برای بررسی گزینههای قانونی خود، از جمله داوری یا طرح دعوی، در نظر بگیرید.
اهمیت وصول مطالبات
برای اینکه کار به جاهای باریک نکشد، همیشه باید ترفندهای وصول مطالبات را رعایت کنید. در تمام کسب و کارها موضوع وصول مطالبات در تمام چرخه تسویه حساب اثرگذار است. نداشتن سیستم درست برای وصول مطالبات، علت اصلی ورشکستگی برخی از کسب وکارها است. اگر بخواهید فروش و سودآوری خوبی داشته باشید، باید وصول و تسویه خوبی داشته باشید.
عدم وصول مطالبات مناسب یکی از دلایل ورشکستگی و عدم موفقیت در افزایش فروش است. می پرسید چرا؟ چون اگر به موقع وصول نکنید:
- نمی توانید جنس را به موقع برای مشتری تامین کنید.
- نمی توانید به موقع و با سود بیشتر بفروشید.
- نمی توانید به موقع محصول خود را در بازار توزیع کنید.
اگر تمام این موارد برای شما اتفاق بیفتد، طولی نمیکشد که کسب و کار شما به یک کار زیانده تبدیل شده و به ورشکستگی میانجامد.
بیشتر بخوانید: تسویه با مشتری بد حساب
آموزش وصول مطالبات با ۱۴ ترفند
در ادامه با گروه اقیانوس آبی همراه باشید تا ۱۴ ترفند و روش های نوین وصول مطالبات برایتان گفته شود:
۱. بررسی اولیه و ارزیابی مشتریان
در نحوه وصول مطالبات از مشتریان اولین قدم، توجه به اولویتهای مشتریان برای پرداخت است. ابتدا ما باید بدانیم که مشتری و مخاطب ما آیا قادر است پولی به ما پرداخت کند؟ اگر قادر است باید موارد دیگری را نیز در نظر بگیریم:
- مخاطب ما دیگر به چه کسانی بدهکار است؟
- آیا او ما را در اولویت پرداخت خود گذاشته است یا خیر؟
خیلی از کسبوکارها روش صحیح و درستی از ارزیابی مشتریان ندارند. وقتی از ارزیابی مشتریان صحبت به میان میآید، صرفاً به استعلام گرفتن از بانک بسنده میکنند که این روش خیلی مطمئن نیست. خیلی از افرادی که قصد کلاهبرداری دارند، به این روش آگاه هستند و مستندسازی انجام میدهند. از روش های ارزیابی مشتریان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مالک یا مستأجر بودن طرف مقابل
- سن مشتری
- مجوز کسب و فعالیت
- تاریخ کسب مجوز و مدت زمان سابقه کاری
- پرداخت به موقع اقساط
اگر در بخش مالی و حسابداری کسب و کارتان مشکل دارید، یک ثانیه تعلل هم جایز نیست!
۲. قطع همکاری
دومین قدم در راهکار بهبود وصول مطالبات کسب و کارها قطع همکاری است. اما چه زمانی؟ زمانی که یک مشتری به اصطلاح بد حساب باشد، در اولین قدم باید با او قطع همکاری کنیم. کسب و کارها همیشه باید قانون نگذاشتن همه تخم مرغ ها در یک سبد را رعایت کنند.
یعنی سعی کنند تعداد مشتریان بیشتری را جذب کنند و برای مثال اگر یک مشتری بد حساب به ما ۵۰ میلیون تومان بدهکار است، حساب او را حتی یک ریال نیز افزایش ندهیم.
۳. اعتبار سنجی و دستهبندی مشتری
مشتریان خود را بر اساس میزان خرید، نحوه پرداخت و تعداد دفعات خرید دستهبندی کرده و با این روش میزان ریسک خود را در وصول مطالبات پایین بیاورید. نباید با مشتریان جدید و قدیم به یک روش برخورد کنید و اعتباری برای مشتریان قدیم خود قائل نشوید.
خیلی از کسبوکارها به یک مشتری جدید که هنوز خریدی انجام نداده و اعتباری ندارد، حجم زیادی از کالا تحویل میدهند که در دراز مدت باعث ایجاد بدهی معوقه مشتری و زیان دهی کسبوکارشان میشود.
مشتریان خود را به سطوح مختلف دسته بندی کرده و با این روش میزان ریسک و ضرر خود را پایین بیاورید:
- دسته بندی مشتریان بر مبنای میزان خرید
- دسته بندی مشتریان بر مبنای میزان خرید نوع پرداخت
- دسته بندی مشتریان بر مبنای میزان خرید تعداد دفعات خرید
بیشتر بخوانید: تکنیک های افزایش وفاداری مشتریان
۴. ترفند ۳۰، ۳۰، ۴۰ در وصول مطالبات
یکی از روش های نوین وصول مطالبات در فروش مخصوصاً فروشهای پروژهای باید ۳۰% مبلغ را بهصورت نقد، ۳۰% را حین انجام کار و ۴۰% باقی مانده را بعد از اتمام کار و قبل از تحویل کالا دریافت کنید. قراردادی را بین خود و مشتریانتان بنویسید و سعی کنید قرارداد دائمی باشد.
۵. اعتماد به نفس در گفتن قیمت محصول
برای وصول مطالبات بهتر، با اعتماد به نفس کامل قیمت محصول یا خدمت خود را به مشتری اعلام کنید. اگر تعارف کنید یا با تردید قیمت را بیان کنید، مشتری شک میکند که آیا شما به محصولتان اعتماد دارید یا نه! بنابراین مشتری را از دست میدهید و او از رقیب شما خرید میکند.
۶. آموزش وصول مطالبات به تیم فروش
هنگام تسویه حساب تنها جایی است که نباید تعارف کرد. نیروی فروش شما باید محکم و با اعتماد بنفس بالا قیمت را به مشتری اعلام کند. مشتری زمانی اعتماد و اطمینان میکند که خیلی محکم و بدون تعارف قیمت به او اعلام شود.
برای آموزش کارمندان خود وقت بگذارید تا در دراز مدت نتیجه فوق العاده آن را ببینید.
اگر در بخش مدیریت مالی و حسابداری کسب و کارتان مشکل دارید، یک ثانیه تعلل هم جایز نیست!
۷. اصل فراتر از انتظار
ذهن انسان فاصله اعداد را کم میکند. زمانی که مشتری شرایط پرداخت را میپرسد، پرداخت نقدی را به او اعلام کنید تا ناخودآگاه ذهن مشتری به سمت نقد پرداخت کردن برود.
گاهی نیز با یک پیشنهاد جذاب می توانید تسویه را نقدی انجام دهید، مثلا ارائه یک خدمتی که برای شما هزینه بالایی ندارد، اما برای مشتری جذاب است. این یکی از روشهای تخفیف دادن نیز هست.
بیشتر بخوانید: متن تخفیف ویژه و اصول نگارش آن
۸. پیگیری مستمر
معمولا انسان ها در پرداخت بدهی اولویت خود را کسانی قرار می دهند که بیشتر پیگیری میکند. برای پیگیری مستمر می توان یک فرایند را برای آن تعریف کرد. این فرایند میتواند شامل مراحل زیر باشد.
- لیست کردن مطالبات
- نگهداری در تقویم روزانه
- انتخاب شخصی برای پیگیری مطالبات
- پیگیری شخص مسئول پیگیری
- ثبت پرداختی ها و بررسی آمار
۹. فروش بیشتر = وصول مطالبات بهتر
اگر تعداد مشتریان زیاد باشند، قدرت تسویهحساب شما بیشتر میشود، چون زمانی که فروشی نداشته باشید، قدرتی هم ندارید و با هر روشی تلاش میکنید مشتری را راضی نگهدارید. فروش، دامنه مشتریان و برند در تسویهحساب بسیار تأثیرگذار و مهم هستند.
۱۰. پیشنهاد تخفیف به مشتری
یکی از راهکارها در پیگیری و وصول مطالبات، ارائه و پیشنهاد تخفیف است که بیشتر در کسب و کارهای کوچک اتفاق میافتد. معمولا طلبکاران حاضر به کم کردن مقدار پولی که طلب دارند نیستند، اما با ارائه تخفیف به یک مشتری که قادر به پرداخت پول نیست می توان در اولویت پرداخت او قرار گرفت.
۱۱. وصول مطالبات حرفه ای با سیستم مالی
ترفند طلایی برای بهبود وصول مطالبات کسب و کار شما چیزی نیست جز سیستم سازی کسب و کار! اگر بخش مالی خود را سیستمی کنید، دیگر برای تسویه حساب، قیمت گذاری درست، قراردادها و تخفیفاتی که برای مشتریان در نظر می گیرید، مشکلی نخواهید داشت. سیستم شما برای شما تمام کارها را انجام می دهد! خیلی وسوسه برانگیز است نه؟!
۱۲. راههای قانونی
یکی دیگر از راهکارها برای بهبود وصول مطالبات این است که خود را به طریقی در اولویت مشتری قرار دهیم. یکی از راه ها برای این کار این است که از مشتری خود چک یا سفته ای بگیریم تا در صورت بدحسابی بتوانیم از طریق مراجع قانونی اقدام کنیم.
شاید برخی مدیران این مسیر را راهی طولانی بدانند، اما باید بدانیم در بیشتر مواقع در صورت داشتن یک ضمانت از مشتری، قبل از اقدامات قانونی مشتری حساب خود را تسویه خواهد کرد. در صورت بد حسابی و رسیدن کار به دادگاه، وکیل میتواند حتی هزینه تاخیر بازپرداخت را نیز از مشتری بد حساب بگیرد.
بیشتر بخوانید: چگونه با مشتری بد حساب تسویه کنیم؟
۱۳. مدل کالباسی در وصول مطالبات
معمولا کسب و کارها در دریافت طلب خود، به دنبال دریافت کل مبلغ به صورت یک جا هستند، اما اکثرا بدهکاران امکان پرداخت کل مبلغ را به صورت یکجا ندارند.
مدل کالباسی می گوید که شما نمی توانید یک رول کالباس را یک جا بخورید، اما به ورق ورق کردن آن راحت تر می توانید آن را بخورید.
مدل کالباسی در بهبود وصول مطالبات نیز یعنی کسب و کار ها به دریافت بدهی در مبالغ کم راضی شوند. در واقع بهتر است حتی مقدار کمی از مبلغ را دریافت کنیم تا آن که هیچ مبلغی را دریافت نکنیم.
هر سوالی در زمینه رفع چالش های وصول مطالبات خود دارید، با شماره زیر تماس بگیرید:
۱۴. ترفند حذف اعتبار
یکی دیگر از روش اجرایی وصول مطالبات، ترفند از دست دادن اعتبار مخاطب می باشد. استفاده از این تکنیک و ترفند می تواند باعث شود تا کسب و کار ها دیگر نگران تاخیر در وصول مطالبات خود نباشند. کسب و کار هایی هستند که مشتریان خود خدماتی را به صورت اعتباری ارائه می کنند.
اینگونه خدمات معمولا به دلیل خرید هایی است که خریدار طی مدت زمان مشخصی با خرید های قبلی خود آن ها را به دست آورده یا این که به وسیله ی خرید فعلی خود این اعتبار و خدمات را توانسته به دست بیاورد. خریداران و مخاطبین معمولا علاقه دارند تا اعتبار خود را نزد فروشنده و کسب و کار بالا ببرند تا بتوانند در خرید های بعدی خود از آن اعتبار بیشتر بهره ببرند.
فروشندگان و کسب و کار های آگاه می توانند به وسیله ای ترفند بهبود وصول مطالبات به مخاطب و مشتری خود گوزد کنند که اگر تاخیری در پرداخت بدهی خود به وجود بیاورند اعتبارشان نزد کسب و کار از بین رفته و در آینده دیگر امکان کار به صورت اعتباری وجود نخواهد داشت.
راهکارهای وصول مطالبات بانک ها چگونه است؟
بانکها برای وصول مطالبات خود از طیف وسیعی از روشها بهره میگیرند. بهترین روش وصول مطالبات بانکی، تلاش بر برقراری ارتباط موثر با مشتری و یافتن راهکارهای مسالمتآمیز همچون تمدید مهلت پرداخت، تقسیط بدهی، یا ارائه تسهیلات جدید است. این رویکرد با هدف حفظ روابط بانکی و جلوگیری از بروز اختلافات حقوقی دنبال میشود.
با این حال، در صورت عدم موفقیت در وصول مطالبات به صورت مسالمتآمیز، بانکها مجبور به اتخاذ روشهای قانونی میشوند که شامل واخواست سفته، پیگیری حقوقی، کیفری یا ثبتی بر اساس چکهای برگشتی و در نهایت، طرح دعوی در مراجع قضایی است. انتخاب روش مناسب برای وصول مطالبات به عواملی همچون میزان بدهی، نوع وثیقه، شرایط اقتصادی مشتری و ضوابط قراردادی بستگی دارد. در این میان، بانکها همواره به عنوان وکیل سپردهگذاران، موظف به حفظ منافع آنها و وصول مطالبات به صورت قانونی و عادلانه هستند.
سخن آخر
همانطور که در این مطلب از مجله اقیانوس آبی دیدید موضوع وصول مطالبات در تمام چرخه تسویه حساب و قیمت گذاری محصولات بسیار موثر است.
اگر به موقع وصول نکنید، مشکلات زیادی از قبیل عدم تامین به موقع، عدم فروش، عدم توزیع به موقع و … را برای شما در پی خواهد داشت. یکی از دلایل ورشکستگی در فروش، پیگیری وصول مطالبات و نداشتن برنامه برای آن و آموزش ندیدن است.
علت ورشکستگی و ضرر خیلی از کسب و کارها نفروختن و یا بهره وری پایین منابع انسانی نیست، بلکه نداشتن سیستمی برای وصول و تسویه حساب با مشتری است. شما پس از شرکت در دوره تسویه حساب اقیانوس آبی، میتوانید سیستمی اصولی برای وصول مطالبات خود ایجاد کنید و کسب و کارتان را به مسیری درست هدایت فرمایید.
برای دریافت خدمات مالی و حسابداری در اقیانوس آبی
سوالات متداول
-
چه عواملی باعث عدم وصول مطالبات به موقع میشود؟
دلایل مختلفی برای عدم وصول مطالبات وجود دارد از جمله: عدم اعتبارسنجی دقیق مشتریان قبل از فروش، عدم پیگیری مستمر مطالبات، شرایط اقتصادی نامناسب مشتری، مشکلات داخلی کسبوکار و … .
-
چگونه میتوان از بروز مشکلات وصول مطالبات جلوگیری کرد؟
با اجرای سیستمهای اعتبارسنجی دقیق، پیگیری مستمر مطالبات، تنظیم قراردادهای واضح و شفاف، آموزش کارکنان و استفاده از ابزارهای مدیریت مالی میتوان از بروز مشکلات وصول مطالبات جلوگیری کرد.
-
چرا وصول مطالبات به موقع تا این حد مهم است
وصول مطالبات به موقع به معنای جریان نقدینگی مناسب برای کسبوکار است که به شما امکان میدهد هزینهها را پرداخت کنید، رشد کنید و از فرصتهای جدید بهرهمند شوید. عدم وصول مطالبات میتواند به مشکلات مالی جدی و حتی ورشکستگی منجر شود.
سلام. مقاله ای که خانوم وجود بنویسن معلومه که عالی میشه. خدا قوت
داشت کسب و کارم از دوره رقابت حذف می شد، تا اینکه راهکار های وصول مطالبات مطا لعه کردم. واقعا عالیه، اگر شما هم مثل من در تسویه حساب با مشتری ها به مشکل برخوردین دوره ی قیمت پلاس رو بهتون پیشنهاد میکنم من استفاده کردم الان هیچ مشکلی در تسویه حساب با مشتری هام ندارم. ممنونم از آقایون احمدی.
خیلی وقت بود دنبال روش های وصول مطالبات بودم. راهکارهای خوبی رو گفتید در این مقاله
واقعا وصول مطالبات در آخر سال بسیار سخت است !
ویدیو آقای احمدی در این باره بسیار فوقالعاده بود لذت بردم از مقالتون و متشکرم🌹🌹🌹
🙏🙏🙏
سلام. مقاله خیلی خوبی هست. مدل کالباسی خیلی جالب و واضح مطلب رو میرسونه
🙏🙏 ممنون از حسن نظر شما به مطالب مالی شرکت اقیانوس آبی