۱۲ وظیفه اصلی مدیریت منابع انسانی و شرح شغل مدیر منابع انسانی چیست؟

اگر بخواهیم مدیریت منابع انسانی را درست انجام دهیم، ابتدا باید بدانیم مدیر منابع انسانی چه کسی است و چه وظایفی دارد. وظیفه مدیریت منابع انسانی در سازمان بسیار مهم است. شرح وظایف واحد منابع انسانی شامل استخدام، مدیریت عملکرد کارمندان، یادگیری و توسعه و بسیاری موارد دیگر است.

در این مقاله از مجله اقیانوس آبی به بررسی شرح وظایف مدیر منابع انسانی می پردازیم و توضیح می دهیم که چگونه آن ها به پیشرفت سازمان کمک می کنند.

مدیر منابع انسانی کیست؟

قبل از آشنایی با شرایط احراز شغل مدیر منابع انسانی و شرح وظایف مدیریت منابع انسانی، بهتر است با تعریف این سِمَت اشنا شوید. ارتباط و همکاری با پرسنل و نیروهای حاضر در یک کسب و کار به شیوه ای که باعث استفاده صحیح از توانایی های آنان شود و کسب و کار را به رسیدن به اهدافی که دارد یاری کند را مدیریت منابع انسانی می گویند.

با این تعریف می توانیم متوجه شویم که شغل مدیر منابع انسانی تمام روابط انسانی داخل یک سازمان و کسب و کار را در بر می گیرد.

این به این معنی است که فرایندهایی مربوط به پرسنل مانند استخدام، آموزش کارمندان، حقوق و… بر عهده مدیر منابع انسانی خواهد بود. یک مدیر منابع انسانی وظایف اداری هر پرسنل در کسب و کار را برنامه ریزی و هدایت می کند.

شغل مدیر منابع انسانی و طبیعتا شرایط احراز شغل کارشناس منابع انسانی بسیار مهم و موثر است، زیرا می تواند فرآیندهای کارمندان را بهینه کند. 

شرح شغل مدیر منابع انسانی

مدیر منابع انسانی مسئول مدیریت و پیشرفت منابع انسانی سازمان است. این شخص معمولاً مسئول تحلیل و برنامه‌ریزی نیازهای منابع انسانی سازمان، انتخاب و جذب نیرو، طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی و توسعه کارکنان، بررسی و ارزیابی عملکرد کارکنان، مدیریت سیستم حقوق و دستمزد، مدیریت مزایا و تعویضات، مدیریت ارتقاء و پیشرفت شغلی کارکنان و همچنین پشتیبانی از کارکنان در مواردی مانند مشکلات روانی و تنش‌های شغلی است.

در واقع، مدیر منابع انسانی باید تمامی نیازهای منابع انسانی سازمان را به صورت کارآمد و بهینه مدیریت کند تا کارکنان بتوانند بهترین عملکرد را در سازمان داشته باشند و سازمان به طور کلی به بهبود و پیشرفت بیشتری برسد.

شرایط احراز شغل مدیر منابع انسانی

شرایط احراز مدیر منابع انسانی به طور کل به این شکل است که فرد باید دارای مدرک تحصیلی در رشته هایی مانند مدیریت، مهندسی صنایع و یا رشته های علوم انسانی و اجتماعی باشد.

دیگر شرایط احراز شغل مدیر منابع انسانی به شرح زیر است:

• اطلاع کافی داشتن درباره قوانین استخدام
• آشنایی با قوانین حقوق و دستمزد
• آشنا بودن با روانشناسی و روابط عمومی
• داشتن توانایی برنامه ریزی، آینده نگری و مدیریت فرایند های داخل کسب و کار
• آشنا بودن با نفر افزار های مدیریت منابع انسانی و سیستم های مربوط با آن
• خلاق، همدل و

در ادامه در کنار شرح شغل و شرایط احراز شغل مدیر منابع انسانی به نکاتی که به وسیله آن می توانیم استخدام مدیر منابع انسانی را انجام دهیم می پردازیم با گروه اقیانوس آبی همراه باشید:

نکات استخدام مدیر اداری ومنابع انسانی

برای آن که بتوانیم برای کسب و کارمان یک مدیر منابع انسانی موفق را استخدام کنیم، علاوه بر تسلط بر شرح شغل کارشناس منابع انسانی و شرایط احراز شغل مدیر منابع انسانی، باید نکاتی را درباره ی آن بدانیم. در ادامه به بررسی برخی از این نکات می پردازیم:

۱. مدرک تحصیلی رشته منابع انسانی

از مهم ترین شرایط احراز شغل کارشناس منابع انسانی، مدرک کارشناسی در رشته منابع انسانی یا دیگر رشته هایی مانند مدیریت، مهندسی صنایع و… است. اما برای این که همین مدیر منابع انسانی در سطوح بالاتر فعالیت کند، نیاز به مدرک کارشناسی ارشد در رشته مدیریت بازرگانی و یا رشته منابع انسانی دارد.

۲. دوره کارآموزی

این مورد را نمی توان یکی از شروط تبدیل شدن فرد به یک مدیر منابع انسانی دانست. اما افرادی که سابقه کاری پایینی دارند، می توانند به وسیله دوره کارآموزی تجربه کاری به دست بیاورند.

۳. تجربه کاری، از مهم ترین شرایط احراز شغل کارشناس منابع انسانی

یک مدیر منابع انسانی موفق نیاز به تجربه کاری در پست های مرتبط را دارد. این فرد به دلیل آن که در رابطه با منابع انسانی وظایف مهمی را بر عهده دارد مانند استخدام و… نیاز است تا از تجربه کاری مناسبی برخوردار باشد تا بتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد.

وظایف مدیریت منابع انسانی چیست؟

وظایف منابع انسانی در شرکت عبارتند از:

1. برنامه ریزی منابع انسانی
2. استخدام و گزینش
3. مدیریت اجرایی
4. یادگیری و توسعه
5. برنامه ریزی شغلی
6. ارزیابی عملکرد کارکنان
7. پاداش
8. روابط صنعتی
9. مشارکت و ارتباط کارکنان
10. سلامت و امنیت
11. رفاه شخصی
12. مسئولیت های اداری

۱- برنامه ریزی منابع انسانی

اولین وظیفه مدیریت منابع انسانی شناخت نیازهای آینده سازمان است، یعنی سازمان به چه نوع افرادی و چند نفر نیاز دارد؟ دانستن این موضوع به استخدام، انتخاب، مدیریت عملکرد، یادگیری و توسعه و سایر وظایف مدیریت منابع انسانی در شرکت شکل می دهد.

مثلا ممکن است مدیرمنابع انسانی تشخیص دهد که یک یا چند مسئولیت می توانند برون سپاری شوند و یا کارمند نیازی به حضور در سازمان ندارد و می تواند دورکاری کند. 

۲- استخدام و گزینش

وظیفه مدیریت منابع انسانی شامل جذب افراد برای کار در سازمان و انتخاب بهترین داوطلب است. جذب و استخدام افراد خوب با داشتن یک برند کارفرمای قوی و استراتژی های منبع یابی مناسب، صورت کی گیرد. هنگامی که داوطلبین درخواست دادند، وارد فرآیند انتخاب بهترین کاندیداهای واجد شرایط و با بالاترین پتانسیل می شوید.

پیشرفت های فناوری در استخدام بسیار سریع پیش رفته است و در نتیجه انواع مختلفی از ابزارهای استخدام برای هر قسمت از قیف استخدام شما وجود دارد.

بیشتر بخوانید: سوالات جلسه مصاحبه استخدام

۳- یادگیری و توسعه کارمندان

توانمندسازی کارکنان برای توسعه مهارت‌هایی که برای آینده نیاز دارند، یکی از اساسی ترین وظایف واحد آموزش در منابع انسانی است که شکاف بین نیروی کار امروزی و نیروی کار مورد نیاز در آینده نزدیک را پر می کند. به طور سنتی، سازمان ها بودجه مشخصی برای یادگیری و توسعه سازمان دارند.

سپس این بودجه بین کارکنان آن توزیع می شود. در برخی کشورها این هزینه اجباری است. به عنوان مثال، در بریتانیا، شرکت هایی با صورت حساب سالانه بیش از ۳ میلیون پوند، نرخ اجباری ۰.۵٪ را برای آموزش حرفه ای کارکنان خود می پردازند و تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده را جدی می گیرند.

با وجود تفاوت در مقررات، تقریباً همه کارفرمایان ارزش سرمایه گذاری در مهارت های (آینده) کارکنان خود را درک می کنند. این وظیفه منابع انسانی در سازمان است که این تلاش ها را در مسیر درست هدایت کند.

بیشتر بخوانید: آموزش مدیریت منابع انسانی برای مدیران

۴- برنامه ریزی شغلی

در شرح وظایف مدیر منابع انسانی، برنامه ریزی شغلی، راهنمایی و توسعه برای کارکنان است که با هم به عنوان مسیریابی شغلی شناخته می شود.

نشان دادن اینکه چگونه جاه طلبی آنها می تواند با آینده شرکت هماهنگ باشد به کارمندان کمک می کند تا آنها را درگیر اهداف سازمان کند. برای سازمان، مزایای برنامه ریزی همچون : جانشین پروری بهتر، بهره وری بالاتر و برند کارفرمایی قوی تری وجود دارد.

۵- مدیریت عملکرد کارمندان

مدیریت عملکرد در وظایف مدیر منابع انسانی آمده است و برای حصول اطمینان از اینکه کارمندان درست کار می کنند یا نه، ضروری است. مدیریت عملکرد خوب شامل رهبری خوب، هدف گذاری واضح و سنجش بازخورد است.

ابزارهای مدیریت عملکرد شامل بررسی عملکرد (دوباره) سالانه است که در آن کارمند توسط مدیر خود بازبینی می شود. همچنین شامل ابزارهای بازخورد ۳۶۰ درجه نیز هست که در آن هم رده ها، مدیران، زیردستان و گاهی اوقات حتی مشتریان عملکرد کارمند را بررسی می کنند. این نوع ابزارها می توانند در ارائه بازخورد بسیار مفید باشند.

مدیریت عملکرد به عنوان یکی از مهمترین وظایف مدیریت منابع انسانی در سازمان ابزاری است برای از بین بردن شکاف بین نیروی کاری که امروز دارید و نیروی کاری که می خواهید فردا داشته باشید. مدیریت عملکرد یکی از بهترین راه‌ها برای ایجاد نیروی کار آینده از طریق یادگیری سازمانی و توسعه است.

بیشتر بخوانید: وظایف مدیریت و ویژگی های مدیر موفق

۶- ارزیابی عملکرد نیروی انسانی

همانطور که یک تجارت و جامعه تغییر می کند، نحوه ارزیابی کارمندان نیز باید با توجه به استراتژی های سازمان به روز شود. ارزیابی عملکرد یک جنبه فنی از وظایف نیروی انسانی است.

در شرح وظیفه مدیریت منابع انسانی است که با ارزیابی عملکرد منابع انسانی، اطمینان حاصل می شود که شرکت هم در سطح استراتژیک و هم در ارائه خدمات و پشتیبانی موفق است.

در عمل، مدیریت وظایف و ارزیابی عملکرد شامل مقایسه بخش‌های مختلف عملیات کلی منابع انسانی است. این می تواند شامل کیفیت و در دسترس بودن کارگران، محل کار، زمان کار، وضعیت اقتصادی، مسئولیت های شغلی و ارزش افزوده یک شغل به سازمان شما باشد. 

بیشتر بخوانید: راهنمای کامل برای ارزیابی عملکرد کارکنان

روش های مختلفی برای رتبه بندی و ارزیابی عملکرد نیروی انسانی وجود دارد:

۱. روش رتبه‌بندی

روشی که در آن عملکردهای منابع انسانی را برحسب میزان مشارکت آنها در کل سازمان رتبه‌بندی می‌کنند و ارزیاب ها باید تصمیم بگیرند که کدام یک ارزشمندتر است. این کار با تمام عملکردها انجام می شود و بر اساس نتیجه، رتبه بندی ایجاد می شود.

۲. روش طبقه بندی

مشاغل را نیز می توان با استفاده از روش های طبقه بندی در دسته های مختلف طبقه بندی کرد. در این مورد، مشاغل دسته بندی می شوند و سپس در این دسته بندی ها رتبه بندی می شوند. دسته بندی ها می تواند شامل تحصیلات، تجربه، درجه مهارت های تخصصی مورد نیاز برای انجام کار، میزان تقاضای این مهارت ها و غیره باشد.

بیشتر بخوانید: چارت سازمانی چیست

۳. روش امتیاز

مشاغل بر اساس عواملی که سازمان معتقد است بیشترین سهم را در موفقیت آن دارد، دسته بندی می شود. سپس برای هر شغل به هر دسته امتیازی تعلق می گیرد.

این دسته‌ها می‌توانند شامل شایستگی‌های کلیدی مانند حل مسئله، دانش فنی، مهارت‌های ارتباطی و تأثیرگذاری، قابلیت نوآوری، هوش تجاری و غیره باشند. این شایستگی ها در هر سازمان متفاوت خواهد بود.

۴. روش شخصی

در این روش خود کار ارزیابی نمی شود، بلکه شخص انجام دهنده کار ارزیابی می شود. در اینجا کارمندان بر اساس مهارت ها و شایستگی هایشان پاداش می گیرند.

۷- پاداش دادن به کارمندان

پاداش دادن به کارمندان و دادن غرامت و مزایا برای جذب نامزد مناسب جزء وظیفه مدیریت منابع انسانی است. در برخی کشورها، مانند ایالات متحده آمریکا، بیمه درمانی اغلب بخشی از یک پیشنهاد شغلی است.

با این حال، در کشورهایی مانند بریتانیا، که در آن یک سیستم بهداشت عمومی بیشترین مراقبت‌های بهداشتی را برای اکثر مردم فراهم می‌کند، اینطور نیست. چارچوب کل پاداش‌ها نشان می‌دهد که پاداش‌ها چیزی بیش از پول هستند، مثلا می‌توانند پیامدهای رابطه‌ای و روانی باشند.

پاداش‌های منابع انسانی شامل افزایش حقوق، رشد و فرصت‌های شغلی، موقعیت، شناخت، فرهنگ سازمانی خوب و تعادل رضایت بخش کار و زندگی است. برای مثال، همکاران فوق العاده و کار معنادار نیز برای کارمندان پاداش محسوب می شود.

پاداش پولی شغل شامل پاداش های مالی و سایر مزایای (ثانویه) است مانند:

1. حقوق پایه
2. پرداخت مبتنی بر عملکرد
3. جوایز
4. محیط اجتماعی
5. امنیت شغلی
6. وضعیت
7. کار متناوب
8. خودمختاری
9. فرصت های رشد
10. بازخورد
11. فرصت های توسعه رسمی و غیر رسمی

بیشتر بخوانید: انگیزه دادن به منابع انسانی

۸- بهداشت و ایمنی کارکنان، وظیفه مدیریت منابع انسانی

از شرح وظایف مدیر اداری و منابع انسانی ایجاد و اجرای مقررات ایمنی و بهداشت است. تبدیل این مقررات به بخشی از فرهنگ شرکت یکی از شرح وظایف و مسئولیت های مدیریت منابع انسانی است.

یک مثال معروف شرکت نفت شل است که در آن راه رفتن از پله ها بدون نگه داشتن نرده ممنوع است. ایمنی بخش بزرگی از فرهنگ شرکت است که باید در همه جای سازمان اعمال شود.

۹- رفاه شخصی کارمندان

وظیفه مدیریت منابع انسانی کمک و مراقبت از کارکنان در هنگام مواجهه با مشکلات شخصی است. رفاه شخصی یعنی حمایت از کارمندان زمانی که همه چیز طبق برنامه پیش نمی رود. مشکلات در محیط کار و بیرون می تواند بر عملکرد، مشارکت و بهره وری کارکنان تأثیر منفی بگذارد. این به نوبه خود به سود نهایی یک شرکت آسیب می زند.

ایجاد رفاه شخصی خوب برای کارمندان که از مهم ترین وظیفه hr است، باید در سطح ارتباط یک به یک با کارمندان و ارتباط بین تیم ها و شرکت ها عمل کند.

به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است یک برنامه کمک به کارکنان ارائه دهد که از طریق آن هر کسی که دارای مشکلات سلامت روان است، می تواند به مشاوره دسترسی داشته باشد. در سطح سازمانی، این شرکت می تواند یک روزی را به برگزاری سمینار آگاهی از سلامت روان اختصاص دهد.

۱۰- روابط صنعتی

یکی دیگر از وظایف مدیریت نیروی انسانی حفظ و تقویت روابط با اتحادیه های کارگری و سایر گروه ها و اعضای آنها است.

حفظ روابط خوب با اتحادیه ها به شناسایی و حل سریع تضادهای احتمالی کمک می کند و همچنین در زمان های اقتصادی دشوارتر که اخراج کارمندان یا اقدامات دیگر مورد نیاز است مفید خواهد بود.

۱۱- مشارکت و ارتباط کارکنان

به گفته دیو اولریش، یکی از کلیدی ترین وظایف مدیر منابع انسانی این است که با کارمندان مشارکت و ارتباط خوبی برقرار کند. کارمندان باید از موضوعات مختلف که به آنها مربوط می شود، مطلع شوند.

بیشتر بخوانید: نحوه انتخاب فرد مناسب برای شغل مناسب

۱۲- مسئولیت های اداری

از آخرین وظایف و اهداف مدیریت منابع انسانی، مسئولیت اداری آن است که شامل رویه های پرسنل و سیستم های اطلاعات مدیریت منابع انسانی است.

رویه های پرسنلی شامل رسیدگی به ترفیعات، جابجایی ها، نظم و انضباط، بهبود عملکرد، بیماری، مقررات، تنوع فرهنگی و نژادی، صمیمیت های ناخواسته و غیره است. برای هر یک از این موقعیت‌ها، سیاست‌ها و رویه‌هایی باید تدوین و دنبال شوند تا بر این چالش‌ها غلبه کنند.

سیستم های اطلاعات واحد منابع انسانی داده های کارکنان را ذخیره می کند. این سیستم ها باید خریداری، پیاده سازی و مدیریت شوند تا بتوان از داده های آن برای تصمیم گیری بهتر استفاده کرد.

نتیجه گیری

در مقاله شرح شغل مدیر منابع انسانی متوجه شدیم که شرح وظایف مدیریت منابع انسانی و اداری چند وجه دارد که شرکت ها را قادر می سازد بیشترین بهره را از نیروی کار خود ببرند. به عنوان یک متخصص و مدیر منابع انسانی، باید مجموعه مهارت های گسترده ای برای انجام شرح وظایف مدیر منابع انسانی داشته باشید.

آموزش نمی‌تواند با کسب مدرک اصلی شما خاتمه یابد. جامعه و محل کار دائما در حال تغییر و تحول هستند. شما نیز باید به طور مداوم توسعه پیدا کنید تا نیروی کار خود را با اطمینان از طریق تغییر هدایت کنید. امیدواریم در این مقاله توانسته باشیم این موضوع که وظایف hr چیست را برای شما روشن کرده باشیم.

سوالات متداول