در دنیای کسب و کارهای امروزی، اصطلاحات مدیریتی مختلفی به گوش میرسد که گاه مترادف به نظر میرسند و گاه تفاوتهای ظریفی دارند. دو عنوانی که در این میان سردرگمی را بیشتر میکنند، مدیر عامل و مدیر اجرایی هستند. در این مقاله از مجله اقیانوس آبی به بررسی موشکافانهٔ این دو مقام و تفاوت مدیر اجرایی و مدیر عامل میپردازیم.
مروری بر جایگاه مدیر عامل
مدیر عامل (CEO) به عنوان فرمانده کل سازمان شناخته میشود. این فرد عالیترین مقام اجرایی بوده و مسئولیت هدایت و رهبری کلیهٔ ابعاد یک شرکت یا موسسه را بر عهده دارد. مدیر عامل از سوی هیئت مدیره انتخاب میشود و به طور مستقیم به آنها پاسخگو است. وظایف و تعهدات متعددی بر عهدهٔ مدیر عامل است که از جملهٔ آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعیین چشمانداز و استراتژی بلندمدت سازمان: مدیر عامل باید مسیری روشن برای آیندهٔ شرکت ترسیم کند و با ایجاد یک چشمانداز واحد، تمامی ارکان سازمان را به سوی اهداف مشترک هدایت نماید.
- تصمیمگیریهای کلیدی: مدیر عامل در راس هرم قدرت قرار دارد و باید در موقعیتهای حساس، تصمیمات سرنوشتساز و راهبردی اتخاذ کند.
- مدیریت منابع و تخصیص بودجه: مدیر عامل به طور هوشمندانه منابع مالی و انسانی سازمان را مدیریت میکند و آنها را در راستای رسیدن به اهداف سازمانی به کار میگیرد.
- ارتباط با ذینفعان: مدیر عامل به عنوان سخنگوی سازمان، با ذینفعان مختلف اعم از سهامداران، مشتریان، کارکنان و جامعه ارتباط برقرار میکند و منافع آنها را در نظر میگیرد.
- ایجاد انگیزه و رهبری کارکنان: مدیر عامل باید با ایجاد انگیزه و فضایی پویا، کارکنان را به تلاش و نوآوری ترغیب کند و تعهد آنها را به سازمان افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: منتورینگ چیست؟ پل ارتباطی میان تجربه و آینده

بررسی نقش مدیر اجرایی
مدیر اجرایی (Executive Director) نیز نقشی کلیدی در ساختار سازمانی ایفا میکند. او به عنوان مجری برنامهها و سیاستهای مصوب عمل کرده و وظایف محوله را به نحو احسن انجام میدهد. مدیر اجرایی معمولا توسط مدیر عامل انتخاب میشود و به او گزارش میدهد. شرح وظایف مدیر اجرایی را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:
- مدیریت عملیات روزانه: مدیر اجرایی بر جریان امور روزمرهٔ سازمان نظارت دارد و مسئولیت حسن انجام وظایف در تمامی بخشها را بر عهده دارد.
- اجرای استراتژیهای تدوین شده: مدیر اجرایی برنامهها و استراتژیهای ترسیم شده توسط مدیر عامل را عملیاتی می کند و برای تحقق آنها تلاش میکند.
- مدیریت و هدایت تیمهای اجرایی: مدیر اجرایی رهبری تیمهای مختلف را در دست دارد و وظایف و مسئولیتهای هر یک را به طور شفاف تعیین میکند.
- ارائه گزارش عملکرد: مدیر اجرایی به طور منظم به مدیر عامل و سایر ذینفعان کلیدی، گزارش عملکرد خود و زیرمجموعهاش را ارائه میدهد.
- شناسایی و حل چالشها: مدیر اجرایی در مسیر اجرای برنامهها با چالشهای مختلفی روبرو میشود و باید با تدبیر و خلاقیت، آنها را رفع کند.
تفاوت مدیر اجرایی و مدیر عامل در یک نگاه
با وجود اشتراکات وظایف و تعهدات، تفاوتهای کلیدی نیز میان مدیر عامل و مدیر اجرایی وجود دارد که در ادامه به برخی از این تفاوت های مدیر اجرایی و مدیر عامل اشاره میکنیم:
عنوان | شرح وظایف | حقوق و مزایا | مهارتها | سابقه و تجربه | گزارش دهی |
---|---|---|---|---|---|
مدیر عامل (CEO) | رهبری و هدایت کلان سازمان | – بالاترین سطح حقوق و مزایا در شرکت – بستههای تشویقی و پاداش های خاص – امکان استفاده از مزایای رفاهی لوکس | -مهارتهای رهبری و استراتژیک استثنایی – تفکر خلاق و نوآورانه در سطح بالا – هوشمندی عاطفی و توانایی ایجاد انگیزه در دیگران – قدرت تصمیم گیری قاطع در شرایط پیچیده – مهارتهای ارتباطی و سخنرانی قوی – درک عمیق از صنعت و بازار هدف – توانایی ایجاد روابط و ائتلاف های استراتژیک | حداقل ۱۵ سال تجربه در سطوح مدیریتی ارشد – سابقه اثبات شده در هدایت و رهبری سازمان های بزرگ و پیچیده – تجربه کار با هیئت مدیره و ذینفعان کلیدی | هیئت مدیره |
مدیر اجرایی (COO) | مدیریت و اجرای عملیات روزانه سازمان | – حقوق و مزایای بالا – بسته های تشویقی و پاداش های مرتبط با عملکرد – امکان استفاده از مزایای رفاهی مناسب | – مهارتهای مدیریتی و سازمانی قوی – توانایی برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل عملیات پیچیده – مهارتهای حل مسئله و تصمیم گیری قاطع – توجه به جزئیات و دقت بالا در اجرا – توانایی کار با تیم های مختلف و ایجاد انگیزه در آنها – آشنایی با دانش و فناوری مرتبط با حوزه فعالیت سازمان | – حداقل ۱۰ سال تجربه در مدیریت عملیات – سابقه اثبات شده در اجرای استراتژی های کلان و دستیابی به اهداف سازمانی – تجربه کار با مدیران ارشد و ذینفعان داخلی | مدیر عامل |
– تفاوتهای کلیدی در شرح وظایف:
- مدیر عامل: تمرکز بر چشم انداز بلندمدت، استراتژی کلی، رهبری و هدایت کلان سازمان.
- مدیر اجرایی: تمرکز بر عملیات روزمره، اجرای استراتژیهای مصوب، مدیریت و نظارت بر تیمهای عملیاتی.
– تفاوتهای کلیدی در حقوق و مزایا:
- مدیر عامل: بالاترین سطح حقوق و مزایا، بستههای تشویقی و پاداشهای خاص، امکان استفاده از مزایای رفاهی لوکس.
- مدیر اجرایی: حقوق و مزایای بالا، بستههای تشویقی و پاداشهای مرتبط با عملکرد، امکان استفاده از مزایای رفاهی مناسب.
– تفاوتهای کلیدی در مهارتها:
- مدیر عامل: مهارتهای رهبری و استراتژیک استثنایی، تفکر خلاق و نوآورانه، هوشمندی عاطفی، قدرت تصمیمگیری قاطع، مهارتهای ارتباطی قوی، درک عمیق از صنعت و بازار هدف، توانایی ایجاد روابط و ائتلافهای استراتژیک.
- مدیر اجرایی: مهارتهای مدیریتی و سازمانی قوی، توانایی برنامهریزی، سازماندهی و کنترل عملیات پیچیده، مهارتهای حل مسئله و تصمیم گیری قاطع، توجه به جزئیات و دقت بالا در اجرا، توانایی کار با تیمهای مختلف و ایجاد انگیزه در آنها، آشنایی با دانش و فناوری مرتبط با حوزه فعالیت سازمان.

– تفاوتهای کلیدی در سابقه و تجربه:
- مدیر عامل: حداقل ۱۵ سال تجربه در سطوح مدیریتی ارشد، سابقه اثبات شده در هدایت و رهبری سازمان های بزرگ و پیچیده، تجربه کار با هیئت مدیره و ذینفعان کلیدی.
- مدیر اجرایی: حداقل ۱۰ سال تجربه در مدیریت عملیات، سابقه اثبات شده در اجرای استراتژیهای کلان و دستیابی به اهداف سازمانی، تجربه کار با مدیران ارشد و ذینفعان داخلی.
– تفاوت های کلیدی در گزارش دهی:
- مدیر عامل: به طور مستقیم به هیئت مدیره گزارش میدهد.
- مدیر اجرایی: به طور مستقیم به مدیر عامل گزارش میدهد.
تفاوتهای مهارتی مدیر عامل و مدیر اجرایی
برای موفقیت در هر دو مقام مدیر عاملی و مدیر اجرایی، به مجموعهای از مهارتهای کلیدی نیاز است. با این حال، برخی از این مهارتها در هر دو نقش از اهمیت بیشتری برخوردارند:

– مهارتهای مورد نیاز مدیر عامل:
- رهبری: مدیر عامل باید یک رهبر توانمند و الهامبخش باشد تا بتواند کارکنان را به سوی اهداف مشترک هدایت کند.
- تفکر استراتژیک: توانایی تحلیل شرایط، پیشبینی آینده و تدوین استراتژیهای بلندمدت از الزامات مدیر عاملی است.
- تصمیمگیری: مدیر عامل باید در شرایط بحرانی و مبهم، با قاطعیت و شجاعت تصمیمگیری کند.
- ارتباطات: برقراری ارتباط موثر با ذینفعان مختلف، از جمله سهامداران، مشتریان، کارکنان و جامعه، برای مدیر عامل حائز اهمیت است.
- چشمانداز: مدیر عامل باید چشماندازی روشن از آیندهٔ سازمان داشته باشد و آن را به طور واضح به دیگران القا کند.
– مهارتهای مورد نیاز مدیر اجرایی:
- مدیریت عملیاتی: مدیر اجرایی باید توانایی برنامهریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل فعالیتهای روزمرهٔ سازمان را داشته باشد.
- حل مسئله: شناسایی چالشها، تحلیل آنها و ارائه راهحلهای خلاقانه از وظایف کلیدی مدیر اجرایی است.
- مدیریت زمان: مدیر اجرایی باید با برنامهریزی دقیق و مدیریت زمان، وظایف متعدد خود را به نحو احسن انجام دهد.
- کار تیمی: ایجاد روحیه همکاری و تعامل در میان اعضای تیم، برای پیشبرد اهداف سازمانی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- مهارتهای فنی: آشنایی با دانش و فناوری مرتبط با حوزهٔ فعالیت سازمان برای مدیر اجرایی مفید خواهد بود.

کسب و کار آسانتر نمی شود، تو باید حرفه ای تر بشی!
نتیجهگیری
مدیر عامل و مدیر اجرایی هر دو نقشهای حیاتی در ساختار سازمانی ایفا میکنند. مدیر عامل به عنوان سکاندار کشتی، مسیر حرکت سازمان را تعیین میکند و مدیر اجرایی به عنوان مجری ماهر، سکانسهای این مسیر را به درستی اجرا میکند. موفقیت هر یک از این دو مقام، در گرو درک درست وظایف و تعهدات، ارتقای مهارتهای کلیدی و همکاری صمیمانه با یکدیگر است.

دوره آموزشی پرورش مدیر عامل حرفهای کاپیتان:
گروه اقیانوس آبی با درک نیازهای روزافزون سازمانها به مدیران توانمند، دوره آموزش مدیر عامل حرفهای کاپیتان را برگزار میکند. در این دوره، با بهرهگیری از مجربترین اساتید و بهکارگیری نوینترین متدهای آموزشی، به شما کمک میکنیم تا مهارتهای رهبری، تفکر استراتژیک، تصمیمگیری و سایر تواناییهای مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک مدیر عامل موفق را ارتقا دهید.
با شرکت در دوره کاپیتان، گامی بلند در جهت ارتقای جایگاه شغلی و رهبری سازمانی خود بردارید.